Savaşsız Çocukluk Projesi Adı Altında yaşananlar

Savaşın vahşi pençesinde, masumiyetin en saf hali –çocuklar– bir kez daha eziliyor. Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgaliyle başlayan kaos, binlerce yetimi Avrupa’nın dört bir yanına savururken, Türkiye’nin “merhamet limanı” vaadi, Agos’un ifşa ettiği karanlık zincirle yüzleşiyor: Yaklaşık 510 Ukraynalı yetim, “Savaşsız Çocukluk Projesi” altında Antalya’ya getirildi; ancak otellerde ve koruma kurumlarında yetersiz beslenme, tıbbi ihmal, fiziksel şiddet ve en korkuncundan cinsel istismar –iki kız çocuğunun hamile kalması dahil– onları bekliyordu. Bu, sadece bir skandal değil; “First Lady” diplomasisinin –Emine Erdoğan ve Olena Zelenska arasındaki görüşmelerin– siyasi bir koz olarak kullanıldığı, vicdanın bürokrasiye kurban edildiği bir utanç tablosu.

Araştırmalar, olayın kökenini netleştiriyor.

Ukraynalı iş insanı Ruslan Shostak’ın kurduğu Shostak Vakfı, 140 milyon dolarlık servetiyle projeyi yönetti; çocuklar, Ukrayna’daki yetimhanelerden tahliye edilerek Türkiye’ye uçaklarla getirildi –toplamda 988 çocuk ve 392 bakıcı/refakatçi. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları aracılığıyla temel ihtiyaçları karşılamayı taahhüt etti; Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı (YTB) ise Kırım Ailesi Derneği üzerinden lojistiği koordine etti. Ancak, Antalya Beldibi’ndeki otellerde –yerel çocuk koruma kurumlarının yetersiz denetimi altında– çocuklar susuz bırakıldı, bağış toplamak için şiir okumaya zorlandı ve personel tarafından taciz edildi. Mart 2024 teftiş raporu –Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiseri, Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumu ve UNICEF temsilcilerinin imzasıyla– bu zinciri belgeledi; şikayetler bürokraside kayboldu, cezalar gelmedi.

Peki, bu trajedinin siyasi damarları nereye uzanıyor?

Emine Erdoğan ve Olena Zelenska’nın Mart 2022 görüşmesi, projenin fitilini ateşledi: Zelenska’nın mektubu üzerine, Erdoğan “girişim başlattım” diyecekti; 772 yetim, bakanlık koordinasyonunda misafir edildi. İki “First Lady” arasında köprüler kuruldu –iftarlar, ziyaretler: Nisan 2022’de Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde iftar, Aralık 2022’de çocuklarla buluşma, Şubat 2025’te Ankara Çocuk Evi’nde duygusal anlar. Zelenska, “Türkiye’ye minnettarız” diyecek; Erdoğan ise “insanlık, çocukları koruyabildiği kadar anlam kazanır” vurgusu yapacak. Bu diplomatik sıcaklık, Türkiye’nin NATO-AB ilişkilerinde “insani kart”ını güçlendirirken, içerdeki ihmali gizledi. Shostak Vakfı, Zelenska’nın onayıyla operasyonu yürüttü; ancak raporlar, Ukrayna makamlarının bile “gözetim” talebini reddettiğini gösteriyor –çocuklar Ukraynalı personelce “korundu”, ama bu koruma delik deşik çıktı.

Siyasi okuma burada derinleşiyor: Erdoğan yönetiminin mülteci politikası, Suriyelilerden Ukraynalılara “seçici merhamet”e evrildi. Batı’ya “köprü” pozu verirken, AİHM ve BM sözleşmeleri hiçe sayıldı; teftişler göstermelik, soruşturmalar örtbas edildi.
Zelenska’nın rolü?
Ukrayna diasporası ve savaş mağdurları için “köprü” vaatleri, ama Shostak Vakfı’nın servet odaklı yapısı şüphe uyandırıyor –140 milyon dolarlık fon, gerçekten çocuklara mı aktı? Emine Erdoğan’ın girişimleri, vicdani bir duruş mu yoksa jeopolitik bir hamle mi?
AA ve bakanlık açıklamaları “güvenli liman” diye pazarlarken, soL ve T24 gibi muhalif sesler “örtbas”ı ifşa ediyor.

Bu zincir, küresel bir ders: Savaşın faturası çocuklara kesilirken, lider eşlerinin “diplomasisi” propaganda aracı olur. Ukrayna Konsolosu Voronin’in “minnettarlık” nutukları, çocukların gözyaşlarını örtemez; iki hamilelik, onlarca taciz vakası, vicdan sorgusu getiriyor.
Çözüm?
Bağımsız uluslararası denetim –UNICEF’in rolü genişletilmeli, Shostak Vakfı şeffaflaştırılmalı. Aksi takdirde, Türkiye’nin “merhamet” maskesi düşer; Erdoğan-Zelenskiy ittifakı, masumiyetin sırtında yürür.
Tarih, bu utancı affetmez –çünkü insanlık, en zayıf halkada ölçülür.

KAYNAKLAR:
Ana Haber Kaynakları ve Gazetecilik Araştırmaları

Agos Gazetesi (3 Aralık 2025): “Türkiye’ye getirilen Ukraynalı yetimlere yönelik ihmal ve istismar zinciri” – Burcu Karakaş, Anna Babinets ve Yanina Kornienko imzalı rapor, OCCRP ile ortak çalışma. 510 çocuğun Antalya Beldibi’ndeki otellerde maruz kaldığı cinsel istismar (iki kız çocuğunun hamileliği), psikolojik şiddet ve tıbbi ihmal belgeleniyor. Shostak Vakfı’nın rolü ve Emine Erdoğan-Olena Zelenska görüşmesinin fitil ateşlemesi vurgulanıyor.
BirGün Gazetesi (3 Aralık 2025): “Ukraynalı yetimler istismar edilmişti: Savcılık kızların ifadesini almayıp ‘Rıza var’ diyerek dosyayı kapatmış” – Soruşturmaların “rıza” gerekçesiyle örtbas edildiği, savcılığın çocuk ifadeleri almadığı ifşa ediliyor. Ukrayna Ombudsmanlığı’nın ihbarı sonrası süreç ele alınıyor.
Kısa Dalga (1 Aralık 2025): “Türkiye’ye getirilen Ukraynalı çocuklar psikolojik ve cinsel istismara maruz kaldı” – Mart 2024 teftiş raporu detaylandırılıyor; 253 çocuk ve 85 refakatçinin kaldığı oteldeki ihmaller, UNICEF’in rolüyle birlikte inceleniyor.
Gazete Pencere (1 Aralık 2025): “Bu skandal Türkiye’de yaşandı! Ukraynalı yetimler istismar edildi, susuz bırakıldı, bağış için şiir okumaya zorlandı…” – OCCRP raporu özetlenerek, çocukların bağış etkinliklerinde “dekor” olarak kullanıldığı, susuz bırakıldığı belirtiliyor.
Politika Haber (1 Aralık 2025): “Ukraynalı yetimler Türkiye’de tecavüze uğradı!” – Emine Erdoğan ve Olena Zelenska’nın Mart 2022 görüşmesiyle projenin başlatıldığı, Shostak Vakfı’nın 140 milyon dolarlık servetiyle yönettiği vurgulanıyor. Soruşturmaların sonuçsuzluğu siyasi örtbas olarak yorumlanıyor.

2. Raporlar ve Uluslararası Belgeler

OCCRP (Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi) Raporu (Mart 2024, 1 Aralık 2025’te erişim): Ukraynalı 11 yetkilinin (Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiseri, Dnipropetrovsk Bölgesel Askeri İdaresi dahil) imzaladığı teftiş raporu. İhmal zinciri: Yetersiz beslenme, tıbbi erişim eksikliği, cinsel istismar (iki hamilelik), psikolojik şiddet ve bir çocuğun kaybolması. Shostak Vakfı’nın bakanlık ve UNICEF’i devre dışı bıraktığı belgeleniyor. (Agos ve diğer haberlerde alıntılanan, doğrudan erişim OCCRP arşivi üzerinden)
UNICEF Türkiye Raporu (Mart 2024): Teftiş heyetinde yer alan UNICEF temsilcilerinin notları; çocukların otel odalarında aşırı kalabalık, tıbbi ihmal ve şiddet şikayetleri. Projenin “güvenli liman” vaadinin çöküşü belgeleniyor.
Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumu Raporu (Mart 2024): Heyet incelemesi; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın denetim eksikliği eleştiriliyor. Soruşturmaların takipsizliği, bürokratik körlüğün kanıtı.

3. Siyasi ve Resmi Bağlantılar: Emine Erdoğan – Olena Zelenska Köprüsü

Emine Erdoğan ve Olena Zelenska Görüşmeleri (Mart-Nisan 2022): Cumhurbaşkanlığı kaynakları ve haberler; Zelenska’nın mektubu üzerine Erdoğan’ın “girişim başlattım” demesiyle proje hızlanıyor. İftarlar (Nisan 2022, Aralık 2022) ve Ankara Çocuk Evi ziyareti (Şubat 2025) diplomatik sıcaklığı maskeliyor, ama ihmal zincirini gizliyor. (AA ve bakanlık açıklamaları, Politika Haber, soL Haber)
Shostak Vakfı Bağlantısı: Ruslan Shostak’ın 140 milyon dolarlık servetiyle yönettiği proje, Zelenska’nın onayıyla ilerliyor; ancak raporlar, vakfın şeffaflık eksikliğini ve ödüllendirilmesini (yüksek devlet nişanı) eleştiriyor. Vakıf, bakanlık iletişimini engellemiş.
Cumhurbaşkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) Açıklaması (Aralık 2025): “Dezenformasyon” diye reddedilen resmi yanıt; bakanlığın suç duyurusu yaptığını, ama sürecin örtbas edildiğini kabul ediyor. “Ukrayna menşeili vakıf” vurgusu, sorumluluğu dışa atıyor. (BirGün, Antalya Körfez Gazetesi)

4. Diğer Medya ve Muhalif Sesler

Artı Gerçek (3 Aralık 2025): “Ukraynalı iki yetim çocuğun istismar dosyası ‘rızası var’ denilerek kapatılmış” – Savcılığın çocuk ifadeleri almadığı, eğitmenlerin baskı yaptığı detaylandırılıyor.
Yeniçağ Gazetesi (1 Aralık 2025): “Türkiye’ye emanet edilen Ukraynalı çocuklar cinsel istismara uğradı” – Raporda belirtilen iki aşçının (23 ve 21 yaşında) istismarı, kayıp çocuk vakası ele alınıyor.
soL Haber (1 Aralık 2025): “Antalya’da Ukraynalı yetimlere istismar: İki çocuk hamile kaldı…” – “First Lady” projesi olarak nitelendirerek, jeopolitik pragmatizmi suçluyor.
Karar Gazetesi (1 Aralık 2025): “Türkiye’ye getirilen Ukraynalı yetimlere yönelik ihmal ve istismar iddiası” – Adli süreçlerin delil yetersizliğiyle kapatılması, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi ihlali olarak yorumlanıyor.
Halk TV (2 Aralık 2025): “Savaştan kaçan Ukraynalı çocuklar Antalya’da istismar edildi! Konu Meclis gündeminde” – İYİ Parti’nin meclis önergesiyle siyasi boyut katılıyor.

Bu kaynaklar, trajedinin sadece bir parçası; siyasi arena, bu utancı temizlemek için değil, derinleştirmek için kullanılıyor. OCCRP raporu gibi belgeler, Shostak Vakfı’nın servetini “merhamet” kisvesine bürüyen yapıyı ifşa ederken, DMM’nin reddi, Erdoğan yönetiminin dezenformasyon kalkanını gösteriyor.
Zelenska-Erdoğan eşleri köprüsü, NATO-AB kozu olarak parıldarken, çocuklar karanlıkta kalıyor.
Bu liste, bir manifesto değil; ama vicdanın çağrısı: Bağımsız soruşturma şart, yoksa tarih, bu sessizliği affetmez.

Okunma Sayısı: 58