Suriye’nin Gölgesinde Terör Ağları: IŞİD, YPG/PKK ve Türkiye’ye Yönelik Tehditlerin Anatomisi
Ortadoğu’nun karmaşık jeopolitik satrancında, terör örgütleri arasındaki ilişkiler her zaman gizli anlaşmalar ve taktiksel sessizliklerle dolu olmuştur. IŞİD’in Suriye ve Irak’taki yükselişiyle başlayan süreç, bugün YPG/PKK/PYD gibi yapıların ABD destekli varlığıyla birleşince, Türkiye’nin ulusal güvenlik paradigmalarını kökten sarsıyor.
2018’de Adana’da tutuklanan bir IŞİD üyesinin itirafları, bu örgütler arasında iddia edilen “karşılıklı eylem yapmama” anlaşmasını yeniden gündeme getirirken, 2025’te PKK’nın silahsızlanma süreci yeni bir dönemin kapısını aralıyor.
Bu ilişkileri politik bir mercekten inceleyelim.
Türkiye’ye yönelik potansiyel tehditleri ve bölgesel güç dengeleri.
IŞİD’in 2014’te Kobani kuşatmasıyla başlayan Suriye macerası, örgütün Selefi ideolojisini yayma hırsını gözler önüne sermişti. Ancak, sahada YPG’nin (Halk Koruma Birlikleri) IŞİD’e karşı etkili direnişi, ABD’yi bu Kürt militan grubuyla ortaklığa itti. YPG, PKK’nın Suriye kolu olarak görülen PYD’nin askeri kanadı; bu bağ, Türkiye için kırmızı çizgi niteliğinde. ABD’nin YPG’ye silah ve eğitim desteği, resmi olarak IŞİD’e karşı olsa da, Ankara’da PKK’nın dolaylı güçlendirilmesi olarak algılanıyor. 2025’te Suriye’de Esad rejiminin çöküşüyle birlikte, YPG kontrolündeki kuzeydoğu bölgelerdeki güç boşluğu, bu ittifakı daha da tartışmalı hale getirdi.
Adana 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanan E.C.’nin 2018 itirafları
Etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanarak 2 yıl 4 ay hapis cezası alan E.C., IŞİD’in YPG/PYD ile “anlaşarak birbirlerine karşı eylem yapmadığını” iddia etti. Deyrizor bölgesinde IŞİD’in YPG kuşatmasına müdahale etmemesi ve Mansura’da “Ebu Abdurrahman” kod adlı bir IŞİD üyesinin YPG kontrolündeki alanda silah parçaları üretmesi, bu iddiaların somut örnekleri. E.C., IŞİD’in Türkiye’deki eylemleri için “Fursan Hilafe Ketibesi” adlı elit bir birim kurduğunu, bu grubun özel eğitimli militanlarının bombalı saldırılarda rol aldığını belirtti. Örgütün yabancı suçlulardan oluşan kadrosu ve “kafir ülkelerle iş birliği” yaptığı vurgusu, IŞİD’in pragmatik hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor. Bu itiraflar, ideolojik zıtlıklara rağmen (IŞİD’in radikal İslamcılığı vs. YPG’nin seküler Kürt milliyetçiliği), Suriye’nin parçalanmış coğrafyasında taktiksel ateşkeslerin mümkün olduğunu gösteriyor.
Politik açıdan bakıldığında, bu ilişkiler Türkiye’nin “terör koridoru” tezini güçlendiriyor. Ankara, YPG’yi PKK’nın uzantısı olarak görüyor ve ABD’nin desteğiyle bu yapının sınırlarında özerk bir oluşum yaratmasından endişe duyuyor. 2025’te PKK’nın lideri Abdullah Öcalan’ın çağrısıyla örgütün silahsızlanma ve dağılma sürecine girmesi, bu dinamikleri değiştirebilir. PKK, 1 Mart’ta ateşkes ilan etti ve Mayıs’ta liderlik konseyi dağılmayı oyladı; ancak Ankara’nın yanıtı bekleniyor. Bu süreç, Suriye’deki YPG’nin geleceğini de etkiliyor: Esad sonrası geçişte, YPG’nin özerkliği tartışmalı hale geliyor. ABD, IŞİD’in yeniden yükselişini önlemek için YPG/SDG ile ortaklığını sürdürüyor, ancak Trump yönetiminin baskısıyla Irak ve Suriye’de yeni güvenlik anlaşmaları gündemde.
Türkiye’ye yönelik tehditler ise kronik bir hal aldı.
IŞİD’in Horasan kolu, Avrupa ve Rusya’daki saldırılarla (örneğin, Moskova konser salonu baskını) küresel varlığını korurken, Türkiye’de hücreler aktif. Ocak 2025’te 30 ilde düzenlenen operasyonlarda 147 PKK/YPG şüphelisi yakalandı; Haziran’da Suriye’deki kilise saldırıları IŞİD’in yerel hücrelerini hatırlattı. E.C.’nin “Fursan Hilafe Ketibesi” vurgusu, Türkiye’de bombalı eylemler için özel birimlerin varlığını işaret ediyor. Sosyal medyada dolaşan iddialar –örneğin, X platformunda AKP karşıtı hesaplardan yayılan “IŞİD-YPG işbirliği” söylemleri– bu tehditleri amplifiye ediyor, ancak bunlar genellikle spekülatif.
Bölgesel güç dengeleri açısından, İran’ın PYD ile ittifakı ve Rusya’nın PKK’ya dolaylı desteği, Türkiye’yi izole etme riski taşıyor. Ancak, 2024’te Türkiye-Irak arasında imzalanan askeri işbirliği memorandumu, PKK’yı “yasaklı örgüt” ilan ederek Ankara’nın elini güçlendirdi. Erbil ile bağlar da yoğunlaşıyor, bu da PKK’nın Irak’taki manevra alanını daraltıyor. Suriye’de Ahmed al-Sharaa’nın Kürt haklarını tanıması, ancak SDF’nin askeri özerkliğini reddetmesi, YPG’yi sıkıştırıyor.
ABD-Türkiye ilişkileri, bu denklemde kritik.
Washington, YPG’yi “IŞİD’e karşı etkili ortak” olarak görüyor, ancak Ankara bunu PKK’ya destek olarak yorumluyor. 2019’daki Türk harekatı, bu gerilimi zirveye çıkarmıştı; 2025’te Kobani çevresindeki çatışmalar benzer bir krizi tetikleyebilir. Trump’ın ikinci dönemi, YPG’ye desteği gözden geçirebilir, zira PKK’nın dağılmasıyla ABD’nin gerekçesi zayıflıyor.
IŞİD-YPG/PKK ilişkileri, ideolojik düşmanlıktan ziyade pragmatik sessizliklere dayanıyor. Türkiye, MİT ve TSK operasyonlarıyla tehditleri yönetiyor, ancak diplomatik izolasyon riski var. PKK’nın sözde silahsızlanması, Kürt sorununun siyasi çözümüne kapı aralamaz ve YPG’nin Suriye’deki kaderi belirsiz.
Ankara, ABD ve yeni Suriye yönetimiyle koordineli bir “güvenlik koridoru” stratejisi izlemeli; aksi takdirde, terör ağları yeni mutasyonlarla geri dönebilir. Bu süreç, Ortadoğu’nun kırılgan dengelerini test edecek – ve Türkiye’nin direnci, bölgenin geleceğini şekillendirecek.
Adana 12. Ağır Ceza Mahkemesi İtirafı (2018)
Türkiye İçişleri Bakanlığı ve MİT Operasyonları (2024-2025)
Milli Güvenlik Kurulu (MGK) Bildirileri (2025)
BM ve Uluslararası Raporlar (2022-2025)
IŞİD Horasan Kolu ve Avrupa Tehditleri (2025)
Türkiye-Irak Askeri İşbirliği Memorandumu (2024)
PKK’nın Silahsızlanma Süreci (2025)
Suriye’deki Gelişmeler ve Ahmed al-Sharaa (2025)
ABD-YPG İlişkileri ve Kobani Üs İddiaları (2025)
Yorumlar kapalı.