Türkiye’nin siyasi tarihi, iktidar kadar muhalefetin de tutumlarıyla şekillenir. Son on yılın en kritik dönüm noktalarından biri, 7 Ağustos 2016’da Yenikapı Mitingi ile başladı. 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Recep Tayyip Erdoğan’ın “birlik-beraberlik” çağrısıyla toplanan kalabalık, aynı zamanda bir rejim dönüşümünün ilk adımı oldu. Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) bu süreçteki rolü hem dolaylı destekleriyle hem de son yıllarda Özgür Özel’in anayasa değişikliği konusundaki tutumlarıyla tartışma konusu. Gazeteci Yılmaz Özdil’in “Guguk Kuşu Operasyonu” tanımı ise partinin içindeki dönüşümü ve dış müdahaleleri gözler önüne seriyor. 2025 Temmuz’unda yeni anayasa tartışmaları alevlenirken, bu süreci yeniden değerlendirmek şart.
Yenikapı’da Atılan İlk Adım
Yenikapı Mitingi, “demokrasiye sahip çıkma” adına düzenlendi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun katılımı ve Erdoğan ile tokalaşması, uzlaşı görüntüsü yarattı. Ancak bu, uzun vadede rejim değişikliğine meşruiyet kazandıran bir zemin hazırladı. Erdoğan’ın “Bu birliktelik bize yeni bir sistemin yolunu açıyor” sözleri, başkanlık sistemine geçişin ilk sinyaliydi. Kılıçdaroğlu’nun 12 maddelik Yenikapı Manifestosu’nda demokrasi ve uzlaşı vurgusu yapması, pratikte AKP’nin otoriterleşme sürecine karşı etkisiz kaldı.
16 Nisan 2017: Kaybedilen Fırsat
Yenikapı’dan sonra hız kazanan süreç, 16 Nisan 2017 referandumuna evirildi. AKP-MHP ittifakının anayasa değişikliği teklifi, 20 Ocak 2017’de TBMM’de kabul edildi. CHP’nin “hayır” oyuna rağmen, Yenikapı’daki uzlaşı bu değişikliğin referanduma gitmesinin yolunu açtı. Referandum gecesi YSK’nın mühürsüz oyları geçerli sayması hukuki bir skandal yarattı. Kılıçdaroğlu’nun “Sokak değil, hukuk yolu” açıklaması, halkın tepkisini bastırdı ve rejim değişikliği tartışmalı bir şekilde onaylandı. Bu, CHP’nin muhalefet rolünü sorgulatan bir dönüm noktasıydı.
2025: Yeni Anayasa ve CHP’nin Rolü
2025 Temmuz’unda Erdoğan’ın yeni anayasa çağrısı, Yenikapı’dan başlayan sürecin devamı niteliğinde. CHP lideri Özgür Özel’in “Biz masada oluruz ama Erdoğan için değil, anayasa için oluruz” (25 Temmuz 2025, Basın Toplantısı) sözleri, uzlaşı arayışını yansıtsa da 10 CHP’li milletvekilinin -Lozan karşıtı ve sözde “Terörsüz Türkiye Komisyonu”na- dahil edilmesi, yeni anayasa sürecine katılımın bir işareti. Bu, CHP’nin geçmişteki dolaylı destek rolünü tekrarlayabileceği konusunda ciddi endişeleri de beraberinde getiriyor.
Özgür Özel’in Anayasa Değişikliği Tutumu
Özgür Özel’in anayasa değişikliği konusundaki tutumu, CHP’nin çizgisini anlamak için kritik. 25 Mayıs 2024’te Sözcü TV’de katıldığı bir programda, Özel, anayasa değişikliği için “Eğer bu süreç demokratik bir uzlaşıyla ilerlerse, biz buna katkı sunarız” dedi. Bu ifade, CHP’nin masaya oturmaya açık olduğunu gösteriyordu. Ancak 29 Ekim 2024’te BBC News Türkçe’ye verdiği demeçte, “İş anayasa değişikliğine gelecekse biz orada yokuz” diyerek daha sert bir duruş sergiledi. Yine de 25 Temmuz 2025’te “masada olacağız” ifadesi, tutarsız bir yaklaşımı işaret ediyor. Bu dalgalanmalar, CHP’nin hem iç dinamikleri hem de dış baskılar altında olduğunu düşündürüyor.
Yılmaz Özdil’in “Guguk Kuşu Operasyonu” Uyarısı
Yılmaz Özdil, CHP’nin içindeki dönüşümü “Guguk Kuşu Operasyonu” ile tanımladı. 1 Haziran 2023’te Yeniçağ Gazetesi’nde, CHP’nin Atatürkçüleri ve ulusalcıları tasfiye ederek ikinci cumhuriyetçileri, siyasal İslamcıları ve diğer unsurları partiye monte ettiğini savundu. “Guguk kuşu, en sinsi kuş türüdür” diyerek bu operasyonu bir plan olarak nitelendirdi. 30 Temmuz 2025’te ise, CHP’nin 22 yıl yok sayıldıktan sonra anayasa sürecine ısrarla dahil edilmeye çalışıldığını vurguladı.
“CHP neye alet ediliyor?” sorusu, Yenikapı’dan bugüne uzanan tiyatronun bir parçası olarak öne çıkıyor.
CHP Seçmenine Bir Çağrı
Yenikapı’da yakılan ateş, CHP’nin “muhalefeti”, Erdoğan’ın planları, MHP’nin desteği ve DEM’in talepleriyle doldu. Özdil’in “Guguk Kuşu Operasyonu” uyarısı, seçmenin bu kazanın içinde piştiğini fark etmesi gerektiğini gösteriyor. Rejim 2017’de değişti, CHP figürandı. Bugün yeni anayasa pazarlamacılığı rolünde. “Atatürk’ün partisi” algısıyla esir alınan bu yapıya dur deme vakti geldi. Tarih, muhalefetin sessizliğini affetmez. Uyanma zamanı, bugün!
Sizce CHP, muhalefet mi yapıyor, yoksa bir tiyatronun ve dış müdahalelerin kurbanı mı?
- Yenikapı Mitingi Tam Konuşmaları, TRT Arşivi, AA Kayıtları
- TBMM Tutanakları, 20 Ocak 2017, Anayasa Oylaması
- YSK Kararı No: 2017/560, 16 Nisan 2017
- Özgür Özel Basın Toplantısı, 25 Temmuz 2025
- Özgür Özel, Sözcü TV, 25 Mayıs 2024
- Özgür Özel, BBC News Türkçe, 29 Ekim 2024
- Yılmaz Özdil, “Guguk Kuşu Operasyonu,” Yeniçağ Gazetesi, 1 Haziran 2023
- Yılmaz Özdil, “CHP Neye Alet Edilmek İsteniyor?,” Yeniçağ Gazetesi, 30 Temmuz 2025
Yorumlar kapalı.