Ankara, 3 Kasım 2025 – ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA)’nın 41 yıl önce hazırladığı deşifre edilmiş bir raporda, Türkiye’deki İslamcı grupların geleceğine dair çarpıcı tespitler yer alıyor. Raporda, Süleyman Hilmi Tunahan’ın takipçileri olarak bilinen “Süleymancılar”ın Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) sızdığı öne sürülüyor. Bu iddia, son günlerde sosyal medyada ve haber sitelerinde geniş yankı uyandırdı.
Rapor, CIA’in “Islam and Politics: A Compendium” başlıklı belgesinden alınmış olup, 2 Nisan 1984 tarihli. Belge, Türkiye’nin laik yapısı, Atatürk reformları ve İslamcılığın siyasi geleceğini analiz ediyor. Süleymancılarla ilgili kısımda şu ifadeler dikkat çekiyor:
“Süleyman Hilmi Tunahan’ın (1888-1959) öğretilerini takip eder ve şu anda damadı Kemal Kaçar tarafından yönetilmektedir. İslam devletini ve şeriat hukukuna ve halifeliğe geri dönüşü savunur. Süleymancılar açıkça Kuran dersleri verir, yasaklanmış aşırıcı felsefeyi yayar; küçük yasa dışı kolejler işletir; yasaklanmış Adalet Partisi ile bağlantıları vardır; orduya sızmışlardır; ve Batı Avrupa’daki Türk göçmen işçiler arasında açıkça faaliyet gösterirler.”
Bu alıntı, grubun yasal sınırları aşan faaliyetlerini ve ordu içindeki olası nüfuzunu vurguluyor. Raporda, Süleymancılar İslamcı hareketler arasında “açık faaliyet gösteren” gruplardan biri olarak tanımlanıyor.
İslamcılığın Geleceği ve Atatürk Reformları
CIA raporu, Türkiye’de İslam’ın rolünü tarihsel bağlamda ele alıyor. Atatürk’ün laik reformlarına atıfta bulunarak şöyle deniyor:
“Atatürk, müslüman bir toplumu laik bir devlete dönüştürerek Türkiye’de İslam’ın rolünü kökten değiştirdi. Şeriat mahkemelerini ortadan kaldırdı; tarikatları, halifeliği ve dini okulları kaldırdı; Arapçayı Türkçe ile, müslüman kıyafetlerini Batı kıyafetleri ile değiştirdi. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, hükümet İslam’ın siyasete sınırlı bir şekilde yeniden girmesine izin verdi. 1980 yılına kadar ard arda gelen hükümetler İslam’ın siyasi etkisini kademeli olarak azaltmaya devam etti.”
Gelecek projeksiyonunda ise İslamcılığın gücünü koruduğu belirtiliyor:
“İslam, önemli bir sosyal ve siyasi güç olmaya devam edecek. Mezhepsel düşmanlık gelecekte yeniden ortaya çıkabilir ve hükümeti güçlü güvenlik önlemlerini yeniden uygulamaya zorlayabilir.”
Bu tespitler, 1980’lerin başında Türkiye’nin siyasi istikrarsızlığını yansıtan bir analiz olarak değerlendiriliyor.
FETÖ Bağlantısı ve Tartışmalar
Raporun hazırlandığı 1984 yılı, Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) mensuplarının TSK’ya yoğun sızma dönemi olarak biliniyor. Ancak belgede FETÖ veya Fethullah Gülen’den bahsedilmemesi dikkat çekici. CIA arşivlerinde Said Nursi, Abdurrahim Zapsu ve Süleyman Tunahan gibi isimler geçerken, Gülen’in adı yok. Bu durum, bazı yorumcular tarafından “CIA’in Gülen’i bilerek gizlemiş olabileceği” şeklinde yorumlanıyor. Haberi ilk duyuran Yeniçağ Gazetesi, bu çelişkiyi “soru işaretleri” olarak nitelendiriyor.
Sosyal medyada, özellikle X platformunda (eski adıyla Twitter), @militerenstitu hesabının paylaştığı thread binlerce etkileşim aldı. Thread’de raporun özeti ve görsellerle desteklenen paylaşım, İslamcı grupların ordu içindeki rolünü tartışmaya açtı. Kullanıcılar arasında “Süleymancılar FETÖ’den farklı mı?” ve “CIA neden Gülen’i atladı?” gibi sorular öne çıktı.
Kaynak ve Doğrulama
Belge, CIA’in resmi deşifre arşivlerinden (FOIA) erişilebilir durumda. Türkiye’de ise haber, Yeniçağ Gazetesi muhabiri Masum Gök imzasıyla yayınlandı ve diğer medya organlarında (Kuzey Ege Haber, Yerel Gündem) benzer şekilde yer aldı. Raporun orijinal metni, CIA’in web sitesinde doğrulanabilir nitelikte.
Bu gelişme, Türkiye’deki tarikat ve cemaat tartışmalarını yeniden alevlendirdi. Uzmanlar, 1980’lerin istihbarat raporlarının güncel bağlamda yorumlanmasının dikkatli yapılması gerektiğini vurguluyor. Konuyla ilgili resmi bir açıklama henüz gelmedi.
Kaynakça (Tam Liste):
- [0] CIA Resmi Arşivi: “Islam and Politics: A Compendium” (1984). Erişim: cia.gov/readingroom.
- [1] Yeni Vatan Gazetesi: “ABD Süleymacılara ‘terörist’ imasında bulundu” (Tarih belirtilmemiş, arşiv erişimi).
- [2] Odatv: “Gülencilere ‘terörist’ diyemeyen ABD kime ‘terörist’ imasında bulundu?” (19 Ocak 2017).
- [3] Yeniçağ Gazetesi: “41 yıllık CIA raporu: Süleymancılar Orduya sızdı” (1 Kasım 2025, Masum Gök). Erişim: yenicaggazetesi.com.tr.
- https://www.cia.gov/readingroom/docs/CIA-RDP84S00927R000300110003-7.pdf
Yorumlar kapalı.