Aşırı Bilgi Yüklemesi: Algı Felcine Giden Yol
Günümüz Türkiye’sinde iktidarın en güçlü silahlarından biri artık ne tanktır, ne tüfek… Ne de doğrudan sansürdür. Asıl silah, bilgi bombardımanı. Ve bu bombardımanın başkumandanlığını da hiç kuşkusuz AKP ve onun medya aygıtı yapıyor.
Toplumu manipüle etmenin, algıları yönlendirmenin en etkili yollarından biri, insanları aşırı bilgi yüklemesiyle sersemletmektir. Bugün televizyon ekranlarında, sosyal medyada, gazetelerde, nereye baksak bir enformasyon tufanı var. Dikkat edin: Konu her gün değişiyor. Bir gün deprem, ertesi gün bir futbolcu, sonra bir bakanın açıklaması, ardından bir sokak röportajı. Her gün yeni bir sansasyon, her gün yeni bir gündem… Ve bu gündemin arka planında devasa bir boşluk: Esas meseleler.
Ekonomi mi konuşuluyor? İşsizlik mi, eğitimdeki çöküş mü, adaletin erozyonu mu? Hayır. Onların üstü sürekli yeni bir magazinle, yeni bir krizle, yeni bir “gündem”le örtülüyor. Bir mesele tam tartışılacakken başka bir konu öne sürülüyor, tartışmalar parçalanıyor, toplumun dikkati bir yöne odaklanamıyor. İşte bu, modern toplum mühendisliğinin temel taktiklerinden biridir.
AKP bunu ustalıkla uyguluyor. 20 yılı aşkın bir süredir, bir yandan devletin tüm kurumlarını dönüştürürken, öte yandan toplumu da adeta bir laboratuvar faresine çevirdi. Sürekli bir uyaran, sürekli bir korku, sürekli bir umut pompalaması… İnsanlar nefes alamıyor, düşünecek zaman bulamıyor, sorgulama refleksleri köreltiliyor.
Bakın, bir ülkeyi susturmanın en kolay yolu sansür değildir. Aksine, sınırsız konuşma hakkı tanıyıp, o hakkın içine çöp yüklemektir. Böylece hem itiraz edenleri görünmez kılar, hem de toplumun sinir uçlarını felç edersiniz. Bunu yaparken ekranlarda “her görüşe yer veriyoruz” diyerek muhalefete söz hakkı tanır, ancak o söz hakkını kaosun ortasına atarsınız. Tartışma kültürü yozlaşır, gerçek meseleler kaybolur.
Bugün geldiğimiz noktada, ekranlarda tartışılan şey, ekranın kendisi haline gelmiştir. İçerik değil, gösteri önemli olmuştur. Siyaset, bir dizi bölümü gibi izlenir, ertesi gün unutulur. Ve bu sırada arka planda, toplum mühendisliğinin inşaatı sessizce sürer.
Millet olarak şunu anlamak zorundayız: Biz yalnızca yanlış bilgilendirilmiyoruz. Aynı zamanda doğru bilgiye ulaşmamız da imkânsız hale getiriliyor. Çünkü doğru bilgi, aşırı bilgi bombardımanında boğuluyor. Toplumun dikkat eşiği aşındıkça, ahlaki ve siyasi refleksleri de çürütülüyor.
Bu yüzden meselemiz yalnızca iktidarın ne dediği değil, neyi gizlediği ve hangi boşlukta hareket ettiği meselesidir. Ve bu boşlukta biriken suskunluk, bir gün toplumsal bir çöküşün habercisi olacaktır.
Unutmayalım: Susturulmak yalnızca sesimizin kesilmesiyle olmaz. Bazen susturulmak, sesimizin gürültüye gömülmesidir.
Yorumlar kapalı.